Nhiều dịch vụ kỹ thuật phục hồi chức năng chưa thuộc phạm vi chi trả của bảo hiểm

Hiện nay, chính sách thanh toán bảo hiểm y tế cho các dịch vụ kỹ thuật phục hồi chức năng (PHCN) còn nhiều bất cập, nhiều dịch vụ kỹ thuật PHCN trong đó có dụng cụ PHCN chưa thuộc phạm vi chi trả của bảo hiểm.

Phục hồi chức năng mới đáp ứng gần 20% nhu cầu của xã hội

Chủ tịch Hội PHCN Việt Nam Trần Trọng Hải cho biết, trong thời gian qua, Hội đã phát triển mạng lưới PHCN dựa vào cộng đồng, đồng thời chú trọng xây dựng và phát triển các kỹ thuật chuyên sâu tại tuyến trung ương, tuyến tỉnh và các tuyến, các đơn vị có đủ điều kiện. Đến nay, một số lĩnh vực chuyên sâu đã bắt đầu được triển khai ứng dụng và phát huy hiệu quả tốt, như Vật lý trị liệu, Ngôn ngữ trị liệu, Hoạt động trị liệu, Tâm lý trị liệu, Dụng cụ chỉnh hình...

Nhiều cơ sở PHCN tuyến trung ương, tuyến tỉnh, Bộ, ngành đã phát triển và ứng dụng được các kỹ thuật điều trị chuyên sâu thuộc hạng kỹ thuật cao, kỹ thuật tiên tiến nhất của chuyên ngành PHCN trên thế giới hiện nay, như kỹ thuật tập luyện trên hệ thống máy robot, tập luyện trên hệ thống máy mô phỏng thực tế ảo, tập luyện trên máy tập thăng bằng…, các kỹ thuật điều trị bằng sóng xung kích, điều trị bằng laser, từ trường…

Hội đã phối hợp với Bộ Y tế và các chuyên gia hàng đầu của chuyên ngành PHCN Việt Nam đã tổ chức biên soạn và ban hành được ba cuốn "Quy trình kỹ thuật" gồm hơn 400 kỹ thuật vật lý trị liệu/phục hồi chức năng và cuốn "Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị" với 110 bệnh lý thuộc chuyên ngành PHCN....

Mặc dù vậy, nhân lực PHCN chưa đảm bảo cả về số lượng, cơ cấu và chất lượng. Điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị chậm được cải thiện. Khả năng cung cấp dụng cụ PHCN cũng như triển khai thực hiện dịch vụ kỹ thuật phục hồi chức năng tại các tuyến còn hạn hẹp, đặc biệt là tại tuyến y tế cơ sở và ở vùng sâu, vùng xa. Chính sách thanh toán bảo hiểm y tế cho các dịch vụ kỹ thuật PHCN còn nhiều bất cập, nhiều dịch vụ kỹ thuật PHCN trong đó có dụng cụ PHCN chưa thuộc phạm vi chi trả của bảo hiểm.

Hiện các cơ sở khám chữa bệnh mới chỉ đáp ứng từ 15-20% nhu cầu PHCN của người bệnh, 80% còn lại phải dựa vào cộng đồng, nhưng hiện nay hoạt động này chưa được quan tâm và phát triển để đáp ứng nhu cầu.

Do đó, trong thời gian tới, Hội đặt ra mục tiêu ngoài phát triển các kỹ thuật cao chuyên sâu về PHCN cần phải phát triển, đào tạo PHCN dựa vào cộng đồng cho cán bộ y tế tuyến tỉnh, huyện, xã để hướng dẫn cho người nhà bệnh nhân tập cho người thân của mình như bố mẹ hoặc con cái tập cho cha mẹ để giải quyết 70-80% còn lại.

"Mục đích cuối cùng là người khuyết tật được hòa nhập, trẻ em khuyết tật được học hành, vui chơi, người lớn khuyết tật được sinh hoạt thuận tiện trong gia đình, xã hội có việc làm"- PGS.TS Trần Trọng Hải nhấn mạnh.

PHCN là một trong 3 cấu phần quan trọng không thể thiếu của hệ thống chăm sóc sức khỏe

Theo Tổng cục Thống kê cùng với UNICEF công bố điều tra tháng 1/2019 thì Việt Nam hiện có khoảng 6,2 triệu người khuyết tật (chiếm 7,06 % dân số) từ 2 tuổi trở lên). Theo báo cáo của Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam, Việt Nam có khoảng 4,8 triệu người bị phơi nhiễm với chất độc hóa học, hơn 3 triệu nạn nhân chất độc hóa học/dioxin.

Số người khuyết tật có xu hướng ngày một tăng cao do hậu quả của chiến tranh còn rất nặng nề, do sự già hóa dân số, do tai nạn giao thông, tai nạn lao động và do mắc các bệnh không lây nhiễm có xu hướng tăng cao...

Trước đó, tại Hội nghị khoa học về phát triển PHCN do Hội PHCN Việt Nam tổ chức, TS. Cao Hưng Thái, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) nhấn mạnh, PHCN là một trong 3 cấu phần quan trọng không thể thiếu được của hệ thống chăm sóc sức khỏe hoàn chỉnh bao gồm: Y tế dự phòng, Khám bệnh - chữa bệnh và Phục hồi chức năng.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2019 đã đưa ra đánh giá, cứ 3 người thì có một người gặp phải tình trạng sức khỏe cần PHCN; Tỷ lệ hiện mắc các bệnh cần PHCN trên toàn thế giới là 31.200/100.000 dân, tương đương 2,4 tỷ người cần phục hồi chức năng; Số năm sống chung với bệnh tật và phục hồi chức năng không tử vong là 310 triệu năm, tăng 69,4% so với năm 1990.

Vì thế, WHO khuyến cáo Chính phủ các nước cần xây dựng chiến lược phát triển phục hồi chức năng; Hỗ trợ bộ công cụ, phương pháp đánh giá thực trạng phục hồi chức năng; Hỗ trợ chuyên gia về phục hồi chức năng…

Năm 2020-2022, đại dịch COVID-19 bùng phát phát ở Việt Nam, đến nay số ca mắc COVID-19 ở Việt Nam không ngừng tăng. Trong đó có khoảng 20% người mắc có biểu hiện các triệu chứng của bệnh, 5% trong số này nặng và nguy kịch. Những người bệnh qua khỏi cũng để lại nhiều di chứng tổn thương phổi và các cơ quan, bộ phận khác của cơ thể, đặc biệt là sức khỏe tâm thần. Tất cả những người này rất cần được chăm sóc sức khỏe và PHCN.

Ngày 23/9, Hội Phục hồi chức năng Việt Nam đã tổ chức Đại hội Đại biểu lần thứ VI, giai đoạn 2022-2027. PGS.TS Trần Trọng Hải, Chủ tịch Hội PHCN nhiệm kỳ 2014-2022, tiếp tục được bầu làm Chủ tịch Hội PHCN Việt Nam nhiệm kỳ 2022-2027.

Hiện nay, Hội có hơn 4.000 hội viên và hơn 40 nghìn cộng tác viên PHCN dựa vào cộng đồng trải đều trên khắp mọi miền của đất nước.