Co cứng (Spasticity) là biểu hiện thường gặp của tổn thương thần kinh trung ương ( Hội chứng bó tháp) như: Tai biến mạch máu não, chấn thương sọ não, xư cứng rải rác, chấn thương tủy, bại não. Co cứng cư kết hợp với yếu, liệt cơ và mất các cử động chọn lọc tinh vi là những yếu tố quan trọng gây giảm hoặc mất chức năng của người bệnh. Co cứng có thể ảnh hưởng đến các vận động tự chủ trên những bệnh nhân liệt không hoàn toàn. Ngoài ra, co cứng gây khó khăn cho bệnh nhân thực hiện tắm, rửa, vệ sinh cá nhân. Co cứng gây khó chịu hoặc đau và là nguyên nhân gây co rút, biến dạng, mất chức năng, tàn tật sau này.
Trong phục hồi chức năng giai đoạn liệt cứng, giải quyết tình trạng co cứng là bước quan trọng không thể thiếu trước khi tập luyện phục hồi vận động cho người bệnh. Các phương pháp điều trị co cứng hiện nay không đủ. Các thuốc uống điều trị toàn thân, do tác dụng không chọn lọc của chúng, không những có tác dụng lên các cơ co cứng mà còn có tác động lên các cơ bình thường, do đó có thể gây ra mất chức năng; ví dụ: có thể gây mất khẳ năng ngồi do làm yếu cơ thân mình. Thêm nữa, tác dụng của các thuốc đường uống bị giảm đi khi dùng lâu. Sự dung nạp thuốc xuất hiện sau một vài tháng điều trị, vì thế việc tăng liều thuốc là bắt buộc để đảm bảo tác dụng trên lâm sàng, điều này làm tăng nguy cơ xuất hiện các tác dụng phụ.
Vấn đề co cứng thực sự là một khó khăn rất lớn mà các thầy thuốc Phục hồi chức năng, các Kỹ thuật viên và Y tá điều dưỡng phải đương đầu trong việc điều trị, chăm sóc và tập luyện phục hồi cho những bệnh nhân này. Gần đây, sản phẩm Botulinum nhóm A (biệt dược là Dysport) đó bắt đầu được sử dụng để điều trị cho bệnh nhân co cứng cơ nặng và cho kết qủa rất khả quan. Điều này mở ra một hướng mới cho các thầy thuốc chuyên ngành Phục hồi chức năng trong việc xử trí di chứng khó khăn này.
Đối với một số trường hợp co cứng cơ sau đột quỵ (tai biến mạch máu não) khác có các biểu hiện như liệt co cứng nửa người, với các tư thế chi trên là khép cánh tay, gấp – sấp cẳng tay, gấp cổ tay, gấp các ngón tay. Ở chi dưới biểu hiện bàn chân ngựa (gót xoay vào trong) và duỗi gối. Co cứng cơ gây đau, co rút cơ, tiêu hao nhiều năng lượng khi vận động, khó thở, ảnh hưởng đi đứng, ảnh hưởng vệ sinh cơ thể, săn sóc khó khăn hơn, giảm tình dục, khó ngủ... Các bệnh nhân này được điều trị bằng kỹ thuật tiêm Botulinum toxin A vào các cơ co cứng có chọn lọc, với máy kích thích điện và sử dụng kim điện cực. Sau khi điều trị, bệnh nhân sẽ giảm co cứng cơ, cải thiện chức năng, tăng hoạt động độc lập, giảm đau do co cứng cơ, ngăn co rút cơ khớp, vệ sinh cơ thể dễ dàng hơn, phục hồi chức năng dễ hơn, giảm thời gian chăm sóc...
BS bệnh viện Phục hồi chức năng tiêm Botulinun toxin A điều trị co cứng cho bệnh nhân tai biến mạch máu não.
Điều trị các rối loạn vận động và co cứng cơ bằng Botulinun toxin A là thủ thuật an toàn và hiệu quả cao, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh.